امروزه مقوله سبک زندگی بسیار داغ است. مجموعه های تحقیقاتی مدام در حال بررسی رژیم غذایی بر سطح سلامت هستند. مردم نیز بیش از قبل به آنچه در طول روز می خورند و انجام می دهند، اهمیت می دهند. به همین دلیل امروز تصمیم گرفته ایم در مورد رژیم گیاهخواری و گوشتخواری صحبت کنیم. دو جبهه ای که هر کدام طرفداران خود را دارند و ضمن بحث حفاظت از محیط زیست، مزایا و معایب مختلفی نیز برای بدن دارند.
به این ترتیب اگر شما هم سؤال دارید که گیاهخواری بهتر است یا گوشتخواری یا اصلاً چه رژیم هایی برای سلامت بهتر هستند، در این مقاله با ما همراه باشید.
رژیم گیاهخواری
وقتی مردم از گیاهخوار شدن صحبت می کنند، اغلب این سؤال پیش می آید که آیا بدن مواد مغذی کافی دریافت کنند. به عبارت بهتر آیا تنها با خوردن مواد غذایی گیاهی، نیاز بدن تأمین می شود؟ در پاسخ باید بگوییم که گیاهخواری سطوح مختلفی دارد.
برخی هیچ فرآورده جانوری نمی خورند، برخی گوشت سفید هم مصرف می کنند، برخی فقط لبنیات اضافه می کنند و برخی مجاز هستند غذای دریایی بخورند. به این ترتیب می توانیم با توجه به غذاهای مجاز هر گروه، چند دسته گیاهخواری تعریف کنیم:
انواع رژیم گیاهخواری
گیاهخواری لاکتو (Lacto vegetarian)
لاکتوز قند موجود در شیر و سایر فرآورده های لبنی است. به همین دلیل به گیاهخوارانی که از لبنیات در رژیم خود استفاده می کنند، لاکتو گفته می شود.
Ovo vegetarian
افرادی که در این دسته قرار دارند، می توانند تخم مرغ و محصولاتی که با تخم مرغ درست شده اند مصرف کنند، اما لبنیات و گوشت نمی خورند.
نیمه گیاهخواری (Semi Vegetarian)
جمعیت زیادی از طرفداران محیط زیست در بین نیمه گیاهخواران هستند. این افراد به دلیل اینکه تولید گوشت، باعث آسیب به محیط زیست می شود، تصمیم گرفته اند مصرف گوشت خود را کنترل کنند. طبیعی است پایبندی به چنین تصمیمی دشوار است. به همین دلیل هم افراد کم کم اقدام به ترک مصرف گوشت می کنند. افرادی که می خواهند به تازگی وارد رژیم گیاهخواری شوند هم با این دسته که ترکیبی از سبک غذایی گیاهخواری و گوشتخواری است، آغاز می کنند.
Pescetarianism
در این دسته از گیاهخواری، افراد مجاز به مصرف محصولات دریایی هستند. ویتامین ها و مواد مغذی ماهی و میگو و غیره، سرشار از امگا 3 هستند که کسب آن از صرفا محصولات گیاهی دشوار است.
pollotarianism
افرادی که این شیوه از گیاهخواری را انتخاب می کنند، می توانند از گوشت پرندگان در رژیم خود استفاده کنند. این رژیم از انواعی است که معمولاً پایبندی به آن راحت است.
Fruganism
این رژیم بر پایه میوه خواری بنا شده است. افرادی که آن را دنبال می کنند، تنها از میوه ها، مغزها، حبوبات و دانه های گیاهی استفاده می کنند. Fruganism، از گیاهخواری های سخت گیرانه ای است که با هدف به حداقل رساندن آسیب به محیط زیست رعایت می شود.
Vegan
در گیاهخواری وگان، هیچ محصولی که توسط حیوانات تولید شده باشد، استفاده نمی شود، حتی عسل. البته باید بدانید که رژیم وگان ها به خوردن خلاصه نمی شود. این افراد از لباس های چرمی و ابریشمی هم استفاده نمی کنند.
مزایای رژیم گیاهخواری
کاهش ریسک ابتلا به بیماری
مطالعات نشان می دهد افرادی که رژیم های گیاهخواری و وگان را دنبال می کنند، کمتر از سایرین به بیماری های قلبی، دیابت و غیره مبتلا می شوند.
کمک به کاهش وزن
در رژیم های گیاهخواری اغلب چربی و کالری کمتری مصرف می شود. این دو مورد از عوامل مهم در کمک به کاهش وزن هستند. به این ترتیب برای افرادی که برای رسیدن به اندام مناسب تلاش می کنند، گیاهخواری می تواند گزینه خوبی باشد.
به نفع شرایط زندگی حیوانات است
فعالان محیط زیست، عمده افرادی هستند که به گیاهخواری روی می آورند. بحث کشتن حیوانات و آلودگی هایی که پرورش آن ها وارد هوا، خاک و آب می کند، دلایل اصلی دوستداران محیط زیست برای رعایت چنین رژیمی هستند.
معایب رژیم گیاهخواری
کمبود مواد مغذی
ویتامین های گروه بی، امگا 3 و اسیدهای چرب ضروری، به سختی در گیاهان یافت می شوند. به همین دلیل حذف کامل فرآورده های حیوانی، در دراز مدت باعث کمبودهایی در بدن می شود.
برای برخی شرایط سلامتی ضرر دارد
گیاهخواری به همه توصیه نمی شود. برخی بیماری ها با کمبود کلسیم و سدیم بدتر می شوند. طبیعی است این دو ماده در لبنیات و گوشت بیشتر از گیاهان یافت می شود. بنابراین اگر بیماری خاصی دارید، پیش از شروع رژیم، با پزشک خود مشورت کنید.
غذا خورد در رستوران ها و مهمانی ها دشوار می شود
این مورد کم اهمیت است، اما باید بدانید که در دورهمی ها با مشکل روبرو می شوید. پیدا کردن غذاهای گیاهی در منوی رستوران ها دشوار است. همچنین در مهمانی ها احتمالا مجبور می شوید غذای خود را به همراه ببرید.
برای اطلاعات بیشتر بخوانید: بهترین زمان دادن گوشت به نوزاد چه زمانی است؟
رژیم گوشتخواری
رژیم گوشتخواری صرفاً گوشت، هیچ محصول گیاهی ندارد. در این رژیم افراد تنها از گوشت قرمز، پرندگان، محصولات دریایی و لبنیات استفاده می کنند. رژیم گوشتخواران از این باور بحث برانگیز سرچشمه می گیرد که اجدادی انسان عمدتاً گوشت و ماهی مصرف می کردند. ضمن اینکه رژیم های غذایی پر کربوهیدرات مقصر نرخ بالای بیماری های مزمن امروزی هستند. درواقع در این رژیم هیچ اثری از کربوهیدارت دیده نمی شود.
آیا رژیم گوشتخواری به کاهش وزن کمک می کند؟
بسیاری تنها برای کاهش وزن و رسیدن به اندام ایده آل، بین رژیم گیاهخواری و گوشتخواری مردد هستند. در بین رژیم های مختلف، تحقیقات نشان می دهد رژیم گوشتخواری به دلیل اینکه هیچ نوع کربوهیدراتی ندارد به کاهش وزن کمک می کند.
در این رژیم شما نمی توانید هیچگونه غلات، شکلات، نوشیدنی های شیرین، کیک و سایر غذاهای مشابه را بخورید. چنین رژیمی بسته به شرایط افراد مختلف ممکن است برای مبتلایان دیابت هم مفید باشد.
البته باید در نظر داشته باشیم که که حتی برای کنترل دیابت هم چنین رژیمی ضرورت ندارد. اغلب مصرف کم از همه مواد غذایی در کنار داروی مناسب و تحرک روزانه کارگشا است.
معایب رژیم گوشتخواری
به دلیل این که در این رژیم، بسیاری از گروه های غذایی حذف شده اند، معایب زیادی هم وجود دارد. در ادامه به برخی از این معایب اشاره می کنیم.
چربی، کلسترول و سدیم بالا
به دلیل وجود غذای حیوانی زیاد در این رژیم، چربی های اشباع شده آن بسیار زیاد است. این چربی ها با عث بالا رفتن LDL یا همان کلسترول بد می شوند که به معنی بالا رفتن احتمال بیماری قلبی است.
در کنار چربی، سدیم بالا هم معضل دیگری است در مورد استفاده از گوشت به ویژه، انواع فرآوری شده دیده می شود. همانطور که می دانید، سدیم زیاد، منجر به فشار خون و بیماری کلیوی می شود. به همین دلیل همیشه توصیه می شود مصرف نمک خود را کنترل کنید.
کمبود مواد مغذی و مفید گیاهی
میوه ها، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل، منابع بسیار خوب ویتامین و مواد معدنی هستند. به این ترتیب مصرف تنها گوشت، باعث کمبود شدید برخی ویتامین ها و بالا رفتن برخی دیگر از مواد مغذی در خون می شود.
کمبود فیبر
فیبر یکی از مواد بسیار مفید در عملکرد دستگاه گوارش است که کمبود آن مشکلات زیادی در هضم و جذب غذا به همراه خواهد داشت. این ماده تنها در گیاهان یافت می شود. مصرف آن باعث تعادل در سطح باکتری های روده می شود. کمبود آن موجب ابتلا به سرطان روده می شود.
مزایای رژیم گوشتخواری
با وجود معایبی که عنوان کردیم، رژیم گوشتخواری، مزایایی نیز دارد. از جمله این مزایا می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- پایین آوردن قند خون
- کاهش ناراحتی های روده
- کاهش التهاب در بدن
- افزایش قدرت ذهنی
- کاهش وزن
- کاهش نشانه های بیماری های مزمن
بیشتر بخوانید: نکات مهم مصرف گوشت گوسفندی
مقایسه گیاهخواری و گوشتخواری
باتوجه به تمام توضیحاتی که دادیم، مشخص است که بین رژیم گیاهخواری و گوشتخواری، تفاوت هایی وجود دارد. هریک مزایا و معایب خود را دارند، اما به نظر می رسد بهترین کار، ایجاد تعادل بین محصولات حیوانی و گیاهی است.
البته قابل درک است که فعالان محیط زیست، دلایل زیادی برای دنبال کردن سبک غذایی و زندگی وگان دارند. اما طبیعتاً پایبندی به چنین رژیمی برای همه ساده نیست. توصیه ما مشورت با پزشک است. پزشک می تواند با انجام آزمایش و بررسی وضعیت جسمانی شما، بهترین سبک غذایی را تجویز کند.