تاثیر استرس گرمایی و سرمایی روی گوسفندان ، گاه به اندازه ای است که سلامت دام را به خطر می اندازد. بسیاری از مراکز پرورش دام، به ویژه در مناطق گرمسیر، با این مشکل مواجه شده و شاهد تبعات منفی استرس روی گوسفندها، زیست، زاد و ولد و حتی شیردهی و کیفیت گوشت آنها هستند. زمانی که دمای هوا افزایش پیدا می کند، معمولا بدن دام بر اساس یک مدت زمان 2 تا 7 هفته ای خود را با آن آب و هوا وقف می دهد. اما گاهی این تطابق اتفاق نیفتاده و یا بسیار دیر صورت می گیرد. برای آشنایی با تاثیر استرس گرمایی و سرمایی روی گوسفندان و نکات بیشتری در این مورد، ادامه مقاله را دنبال کنید.
نکاتی در مورد استرس گرمایی و سرمایی روی گوسفندان
پیش از آشنایی با آثار منفی استرس گرمایی و سرمایی روی گوسفندان، بهتر است با مکانیسم استرس در این نوع دام آشنا شوید. هنگام تغییرات دمایی، بدن دام برای سازگاری با محیط، مقداری از مایعات خود را تبخیر می کند. البته این تبخیرها می تواند به روش های مختلف دیگر و یا به دست انسان ها از طریق شیر دوشی و یا به روش های دیگر انجام شود. این تغییر آب و هوا را معمولا برای بدن جاندار، نوعی استرس می نامند. به این دلیل که برای حالت پایدار و در حال هموستازی دام تغییراتی ایجاد می شود که دام باید خودشان را با آنها وقف بدهند. تاثیر استرس گرمایی و سرمایی روی گوسفندان بسیار جدی تر از چیزی است که در حال حاضر، برخی مراکز به آن اهمیت می دهند.
واکنش بدن گوسفند در برابر استرس
همانطور که اشاره کردیم، تاثیر استرس گرمایی و سرمایی روی گوسفندان بسیار جدی است و آثار سوء زیادی در آنها بر جای می گذارد. به طور کلی، بدن دام در حالت هموستازی است. در شرایط استرس، تعادل بدن از دست رفته و اشتهای دام، کاهش پیدا می کند. حتی ممکن است در فرایند تولید مثل گوسفند نیز تغییراتی ایجاد شود که ناشی از تجربه و تحمل استرس هستند. این مشکل می تواند انقدر شدید و تاثیر گذار باشد که در نهایت منجر به مرگ دام شود.
تاثیر استرس گرمایی روی گوسفند
اگر دمای محل پرورش و نگهداری دام بیشتر از حد مجاز باشد، شاهد تاثیر استرس گرمایی و سرمایی روی گوسفندان خواهید بود. به این ترتیب که گرمای بیش از حد، موجب کاهش اشتها، کاهش توليد شير، افت کارايی توليد مثلی و اختلال در سلامتی دام های شیری می گردد. بر اثر گرمای بیش از حد، گوسفند میل خود را به غذا از دست می دهد و در نهایت، با کاهش وزن مواجه می شود. همچنین استرس گرمایی حدودا 30 الی 50 درصد در کاهش تولید شیر دام اثر گذار است. برای کاهش استرس حرارتی، کافی است جریان هوا را افزایش داده و یا از آبپاش و سيستم های خيس کننده استفاده کنید.
تاثیر استرس سرمایی روی گوسفند
در بررسی تاثیر استرس گرمایی و سرمایی روی گوسفندان، سرما هم به اندازه گرما، مهم است. سرمای شدید می تواند اثرات نامطلوبی را ایجاد کند. اگرچه دام های شیرده مقاومت بیشتری در مقابل سرما دارند، با این حال باید احتیاط کرد که دمای محیط، از میزان مشخصی پایین تر نیاید. البته شرایط دیگری همچون مرحله شیردهی، نوع تغذیه دام ، سن دام، نوع جايگاه، وضعيت جايگاه و میزان تطابق دام با محیط نیز بر میزان این مقاومت اثرگذار است. لذا استرس سرمایی می تواند میزان شیردهی دام را کاهش داده و مشکلاتی را در روند رشد آن ایجاد کند.
