یکی از بیشترین مشکلاتی که دامپروران با آن درگیر هستند، عفونت های انگلی مختلفی است که در گوسفندان مشاهده می شود. انگل هایی که گوسفندان را درگیر می کنند انواع مختلفی دارند و می توانند مشکلات و بیماری های متعددی را در آن ها ایجاد کنند. از این رو انگل زدایی گوسفندان یکی از مهم ترین کارهایی است که هر پرورش دهنده گوسفند زنده ای باید انجام دهد تا از سلامت گوسفندان اطمینان پیدا کرده و مانع گسترش آن به سایر دام ها شود.
در مواردی حتی عفونت های انگلی عامل مرگ و میر گوسفندان نیز هستند. حتی برخی از این عفونت ها ممکن است در دسته بیماری های مشترک گوسفند و انسان هم قرار بگیرند. به همین جهت هم درمان بیماری های انگلی گوسفندان در دامپزشکی اهمیت بالایی دارند. در این جا می خواهیم ابتدا شما را با انواع انگل های گوسفندان و بیماری های مرتبط با آن ها آشنا کنیم و در ادامه نیز نحوه انگل زدایی گوسفندان را به شکلی درست و اصولی به شما آموزش دهیم.
آشنایی با انواع انگل های گوسفندان
انگل های مختلفی در گوسفندان و انواع دام زنده مشاهده می شود که برای انگل زدایی گوسفندان باید با آن ها آشنا بود. این انگل ها را به انواع داخلی و انگل های خارجی دسته بندی می کنند. از جمله انگل های داخلی شامل انگل هایی می شود که روده، کبد و معده و ریه گوسفندان را درگیر می کند.
انگل کبد را کرم کبد و انگل روده را تنیا می نامند. انواع انگل های خارجی نیز شامل حشرات، کنه ها و شپش هایی می شوند که در پوست حیوان قرار می گیرند و می توانند موجب بیماری و حتی مرگ گوسفندان شوند.
تشخیص نشانه های بیماری های انگلی در گوسفندان
اولین قدم برای درمان بیماری های انگلی گوسفندان تشخیص نشانه های بیماری انگلی در این حیوانات است. اسهال، خصوصا اسهال خونی از شایع ترین نشانه هاست. کاهش وزن شدید نیز به دنبال ضعف و لاغری طولانی مدت در آن ها مشهود می شود.
بروز مشکلات تنفسی، شکستگی پشم ها و ریزش آن ها، ناباروری در میش ها، رشد نامناسب و مشاهده حشرات و شپش در پوست حیوان از نشانه هایی است که می تواند وجود بیماری انگلی در گوسفند را تایید کند. در خصوص این حیوانات اگر انگل زدایی گوسفندان انجام نشود، بعد از کشتار در قلب، ریه، کبد و سایر بخش های گوشت گوسفند کیست های متعددی مشاهده می شود. این مشکلات استفاده از گوسفند مورد نظر را غیر ممکن و حتی خطرناک می کند.
درمان بیماری های انگلی در گوسفندان به چه صورت است؟
در بسیاری از مواقع برای از بین بردن انگل در گوسفندان، از روش های پیشگیرانه مانند انواع واکسن ها و همچنین حمام ضد انگل استفاده می کنند. این حمام های دوره های می توانند مانع از آلودگی گوسفندان با انواع انگل ها شود.
در ادامه در صورت مشخص شدن آلودگی گوسفند با انگل های مختلف، از انواع دارو های ضد انگل مانند ایورمکتین تزریقی استفاده می شود. دارو های ضد کپلک نیز از جمله درمان هایی است که برای رفع انگل های کبد در دستور کار قرار می گیرد. انگل زدایی گوسفندان از روش های اصلی برای خلاص شدن کامل حیوانات از این انگل ها هستند. در ادامه روش انجام این کار را کامل توضیح می دهیم.
شیوه ی انگل زدایی گوسفندان
برای شروع درمان بیماری های انگلی گوسفندان با انگل زدایی، ابتدا باید دستگاه گوارش حیوان را کامل خالی کرد. حال باید از دارو های ضد انگل تجویزی برای درمان استفاده کرد. دستورالعمل و میزان دوز مصرفی باید مطابق بروشور باشد. بعد از این که گوسفند داروی ضد انگل را مصرف کرد، حداقل تا یک ساعت بعد نباید هیچ نشخواری داشته باشد.
نکته مهم در خصوص انگل زدایی گوسفندان این است که حتما باید به تمام دام ها و حتی سگ هایی که به همراه آن ها هستند نیز در یک روز و به صورت همزمان داروی ضد انگل داده شود. این دوره را باید به صورت چند هفته تکرار کرده و در صورت نیاز دوز و نوع داروی ضد انگل را نیز تغییر داد. توجه داشته باشید که کود و محیط اطراف این دام ها در این دوره سرشار از تخم انگل های دفع شده است و از این رو باید به شدت مراقب این موضوع باشید. باید این کود به صورت ایمنی دفع شود.
انگل زدایی گوسفندان را باید هر چند وقت یکبار انجام داد؟
عفونت های انگلی همیشه در کمین دام ها هستند و همیشه این امکان وجود دارد که گوسفندان با انگل ها بیمار شوند. در برخی مواقع انگل ها به صورت خود به خودی نابود شده، اما این امر همیشگی نیست و انگل زدایی گوسفندان به صورت دوره های منظم اهمیت بسیار زیادی دارد.
برای بهترین نتیجه گیری، باید با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه ای که گوسفندان در آن پرورش داده می شوند و با توجه به شرایط نگهداری، نژادی که دارند و مواردی از این دست یک جدول زمان بندی شده دقیق برای درمان انگل های گوسفندان تنظیم شود. معمولا باید بازه های سه تا چهار هفته ای، انگل زدایی را تکرار کرد.
نکات مهم در انگل زدایی گوسفندان
یکی از موارد بسیار مهم در انگل زدایی، انتخاب داروی مناسب است. برای درمان بهتر باید با توجه به شرایط و نشانه های بیماری دام و مشورت با دامپزشک داروی مناسب را برای درمان بیماری های انگلی گوسفندان در نظر گرفت. در خصوص دام های نوزاد یا دام های آبستن، برخی دارو ها را نباید مصرف کرد. تجویز دوز مناسب، طی کردن کامل دوره درمان و بررسی شرایط دام ها بعد از اتمام دوره ضرورت زیادی دارد. دوز دارو نکته مهمی است، چه بیش از حد باشد و چه کم تر از حد لازم می تواند مشکل ساز شود.
از همه مهم تر این که باید در زمان تجویز دارو های ضد انگلی و گذراندن دوره انگل زدایی گوسفندان، تمام گله و حتی سگ ها را تحت نظر داشت و مطمئن شد همگی به درستی و دقیق دارو ها را دریافت و دوره درمان را تکمیل می کنند. در نهایت این که باید گوسفندان تحت درمان عفونت های انگلی را حتما در یک محیط مناسب و بسیار تمیز نگهداری کرد. بهتر است همزمان در یک جایگاه تعداد بسیار زیادی از گوسفندان را نگه ندارید.
چه زمانی انگل زدایی گوسفندان نتیجه می دهد؟
البته پاسخ به این سوال به عوامل متعددی بستگی دارد. برای مثال این که چه انگلی گوسفندان را درگیر کرده یا این که میزان عفونت انگلی در چه سطحی است. تجویز داروی مناسب و کافی و شرایط نگهداری نیز در زمان نتیجه بخشی انگل زدایی گوسفندان موثر است. اما به صورت نرمال بعد از گذشت چند روز از شروع درمان بیماری های انگلی گوسفندان، انگل ها و تخم های آن ها شروع به دفع شدن خواهند کرد. دوره کامل درمان ممکن است دو تا سه هفته زمان ببرد.
راه های جلوگیری از شیوع عفونت انگلی در گوسفندان
انگل زدایی گوسفندان روشی موثر برای درمان عفونت های انگلی است. با این حال می توان با دنبال کردن یک سری روش ها و دستورالعمل ها مانع از شیوع عفونت های انگلی در بین گوسفندان شد. برای مثال باید همیشه محل غذا خوردن و نگهداری گوسفندان را تمیز نگه داشت.
علاوه بر این نباید همزمان تعداد بسیار بالایی از گوسفندان را در یک مکان نگهداری کرد. باید قبل از بردن گوسفندان به مراتع حداقل دو هفته قبل به آن ها دارو های ضد انگلی داد و در کل در پایان فصل چرا، حتما درمان دارویی را انجام داد. در نهایت باید همیشه وضعیت گوسفندان را در نظر گرفت و هر گونه نشانه بیماری را در آن ها ردیابی کرد. در این زمینه می توان از مقاله “ چگونه از سلامت گوسفند زنده اطمینان پیدا کنیم ” نیز کمک بگیرید.