یکی از مشکلاتی که اکثر پرورش دهندگان دام و گوسفند با آن مواجه هستند، انواع مشکلات پوستی و بیماری ها و عفونت های انگلی و قارچی است که موجب تلفات دام ها و کاهش بازدهی دامپروری ها می شود. به همین دلیل ضد عفونی کردن محل پرورش گوسفند اهمیت زیادی دارد. در دامپروری هایی که اصول حرفه ای را برای پرورش گوسفند در نظر دارند، به بهداشت محل پرورش گوسفند توجه زیادی می شود و تمام اصول بهداشتی در نگهداری آن ها رعایت می شود.
اما چرا این کار تا این حد اهمیت دارد و در صورت عدم رعایت بهداشت در محل نگهداری گوسفندان، چه مشکلاتی ممکن است برای دام ها به وجود بیاید؟ روش های ضد عفونی کردن محل پرورش گوسفند به چه صورت است و از چه مواد و روش هایی برای این منظور استفاده می شود؟ در ادامه به تمام این پرسش ها پاسخ خواهیم داد.
دلیل ضد عفونی کردن محل پرورش گوسفندان چیست؟
برای داشتن یک گله سالم و پر بازده، حفظ سلامت آن ها اهمیت زیادی دارد. در محل نگهداری گوسفندان ریسک شیوع بیماری های انگلی و قارچی زیاد است و از آن جایی که این گوسفندان در تعداد بالا در یک مکان نگهداری می شوند، در صورت بیمار شدن و آلوده شدن یکی، به سرعت این بیماری به سایرین نیز سرایت کرده و همین امر موجب به خطر افتادن دام ها و از دست رفتن شان می شود.
در کنار واکسیناسیون و بررسی های دائمی گوسفندان و روش صحیح انگل زدایی گوسفندان، یکی از مهم ترین روش های نگهداری سالم گوسفندان، حفظ بهداشت محل پرورش گوسفندان است. با ضد عفونی کردن محل پرورش گوسفندان می توان مانع بروز مشکلات جدی و بیماری های انگلی و پوستی در آن ها شد. برای نگهداری سالم گوسفندان، باید در قدم اول یک مکان مناسب برای نگهداری آن ها انتخاب شود و سپس نکات و اصول بهداشتی مورد نیاز در نظر گرفته شود.
منظور از ضد عفونی کردن محل نگهداری گوسفندان چیست؟
در ضد عفونی کردن محل پرورش گوسفندان با استفاده از روش های فیزیکی و مواد شیمیایی با عوامل بیماری زا و عفونی مبارزه می شود تا با حذف این موارد آسیب رسان به دام از محل پرورش آن ها، سلامت دام ها تضمین شود. حال روش های ضد عفونی کردن جهت حفظ بهداشت محل پرورش گوسفندان اهمیت دارد که شامل روش های فیزیکی و شیمیایی می شود.
روش ضد عفونی کردن فیزیکی
یکی از روش های ضد عفونی کردن محل پرورش گوسفندان استفاده از روش های فیزیکی برای ضد عفونی کردن است. برخی از این موارد به صورت طبیعی در تامین بهداشت محل پرورش گوسفندان تاثیر گذارند که این ها باید در زمان انتخاب محل مناسب پرورش گوسفندان در نظر گرفته شوند. مواردی مانند میزان نور ورودی به این محل، میزان گرما و سرمای محیط، میزان رطوبت و خشکی و مواردی از این دست جز عوامل ضد عفونی کننده فیزیکی و طبیعی می شوند.
خود نور خورشید می تواند یک عامل مهم در ضد عفونی کردن مکان پرورش گوسفندان محسوب شود. جریان هوا و تهویه مناسب هوا نیز اهمیت بسیار زیادی دارد. این تبادل هوای تازه می تواند مانع رشد بسیاری از عوامل بیماری زا مانند انگل ها و قارچ ها شود. کودروبی و شعله افکنی مکان پرورش گوسفندان نیز روش هایی فیزیکی است که قبل از فصل گرما برای پرورش گوسفندان در نظر گرفته می شود. نصب توری برای جلوگیری از ورود حیوانات و حشرات مزاحم، استفاده از کاه در کف محل نگهداری گوسفندان و تهیه حمام ضد آکنه و ضد قارچ از دیگر مواردی است که باید به منظور حفظ بهداشت محل پرورش گوسفندان انجام شود.
روش های شیمیایی برای ضد عفونی کردن محل پرورش گوسفندان
امروزه با گسترش و توسعه صنعت دامپروری روش های پرورش و نگهداری گوسفندان نیز تخصصی تر شده و در این راستا یکسری مواد ضد عفونی کننده شیمیایی مخصوص برای پرورش دام ها استفاده می شود. این مواد شیمیایی برای ضد عفونی کردن خود گوسفندان، ابزار ها و تجهیزات مورد استفاده در دامپروری که با دام ها ارتباط دارند و مکان پرورش آن ها مورد استفاده قرار می گیرد. گندزدا ها از جمله موادی هستند که از آن ها برای حذف عوامل بیماری زا در محل پرورش گوسفندان و از تجهیزات و ابزار ها استفاده می شود.
سایر مواد ضد عفونی کننده شیمیایی نیز شامل آنتی سپتیک ها می شود که از آن ها اختصاصا برای از بین بردن انگل ها و قارچ ها استفاده می شود. مواد ضد عفونی کننده شیمیایی متعددی برای حفظ بهداشت محل پرورش گوسفندان مورد استفاده قرار می گیرد که می توان به موادی از جمله بنزالکونیوم کلراید و آهک اشاره کرد. این مواد می توانند با ضد عفونی کردن محل پرورش گوسفندان، مانع رشد میکروب و عوامل بیماری زا در این مکان ها شوند.
چطور باید یک ضد عفونی کننده مناسب را انتخاب کنیم؟
حال که با اهمیت ضد عفونی کردن محل پرورش گوسفندان آشنا شدیم، باید ببینیم چه معیار هایی را باید برای انتخاب یک ضد عفونی کننده مناسب در نظر بگیریم. به صورت کلی یک ضد عفونی کننده مناسب باید به راحتی تهیه شود و قیمت بسیار بالایی نیز نداشته باشد. از طرفی نیز باید تاثیر گذاری آن سریع و کافی باشد و بتواند در کم ترین زمان ممکن انگل ها و میکروب های بیماری زا را از بین ببرد.
نکته دیگر این که یک ضد عفونی کننده مناسب بهتر است روی طیف وسیعی از عوامل عفونی موثر باشد. برای مثال بتواند هم روی انگل ها، هم قارچ ها و هم باکتری ها و ویروس ها اثر بگذارد. نکته مهم دیگر این که این مواد نباید ماهیتی سمی داشته باشند و برای سلامت دام ها مضر باشند. هر چه آسیب و خطر این مواد کم تر باشد و اثر بخشی آن ها سریع تر و با دوام تر باشد، قطعا گزینه بهتری برای ضد عفونی کردن خواهد بود.
نحوه ضد عفونی کردن مکان پرورش گوسفندان به چه صورت است؟
در قدم اول باید مکان مناسب برای نگهداری گوسفندان را انتخاب کرده و با استفاده از تکنیک های ضد عفونی کننده فیزیکی مانند تهویه مناسب، توری و جریان مناسب نور خورشید، این مکان را مناسب نگهداری گوسفندان کرد. سپس برای مرحله بعدی ضد عفونی کردن با مواد شیمیایی باید تجهیزات و لباس های مورد نیاز را تهیه کرد. وجود چکمه، ماسک و دستکش ضرورت زیادی دارد.
مواد شیمیایی مورد نظر را با آب مخلوط کرده و در یک دستگاه محلول پاش بریزید. این نسب رقیق کردن محلول با آب معمولا روی بسته بندی خود محصولات نوشته شده است. سپس باید با دقت تمام تمام محل نگهداری گوسفندان اعم از درز ها و شکاف ها را به دقت سم پاشی کرد. توجه داشته باشید که حتما این محلول را به تمام سطوح کف، سقف و دیوار ها بزنید و به صورت کامل تمام محل را ضد عفونی کنید. به این ترتیب کار ضد عفونی کردن محل پرورش گوسفندان به اتمام می رسد.